می دانید صنایع دستی شیراز چقدر متنوع است؟ - وبلاگ پوشه

به گزارش وبلاگ پوشه، شیراز شهری زیبا است که سالانه افراد زیادی به آن سفر می نمایند. این شهر جاذبه های گردشگری متنوعی مانند امامزاده شاه چراغ، حافظیه، سعدیه، تخت جمشید، مقبره کوروش، آرامگاه شاه شجاع، آرامگاه خواجوی کرمانی، باغ هفتنان، موزه کاشی و سنگ، بازار و مسجد وکیل و… دارد. علاوه بر مکان های تاریخی، در این شهر بازارهای زیادی ساخته شده است که در آن ها می توانید سوغات و صنایع دستی شیراز را تهیه کنید.

پیشنهاد ما به شما این است که پس از بازدید از همه جاذبه های گردشری شیراز سری به بازارهای این شهر بزنید و سوغات برای خود یا دوستانتان بخرید. به طور حتم هرشخصی با تماشا آثار هنری هنرمندان شیرازی بسیار راضی می شود. اگر به سوغات و آثار هنری علاقه دارید، با ما در مجله وبلاگ پوشه همراه باشید. ما در این مطلب مجموعه ای از صنایع دستی شیراز را معرفی خواهیم کرد.

برترین فروشگاه صنایع دستی شیراز کدام است؟

بازار وکیل یکی از برترین مکان ها برای خرید سوغات و صنایع دستی شیراز محسوب می شود. در این مجموعه تعداد زیادی مغازه وجود دارد که می توانید انواع سوغات این شهر را به راحتی از آن ها بخرید.

اصیل ترین صنایع دستی شیراز کدامند؟

خاتم سازی، سفال گری، شیشه گری، قلم زنی، گلیم بافی و نمد اقتصادی اصیل ترین صنایع دستی شیراز به شمار می فرایند.

قالی در صنایع دستی شیراز

قالی نوعی کف پوش است که از الیاف پنبه ای، پشم و در بعضی مواقع از ابریشم بافته می شود که درشهر شیراز بافت قالی هنر روستائیان و عشایر هنرمند این شهراست؛ از این رو فرش و قالی های شیراز از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار بوده و داراری معروفیت دنیای است. این قالی ها از نظر تعیینات فنی مانند نوع گره، دار، چله کشی، ابعاد، پودکشی و… منحصر به فرد است .

قالی شیراز از نظر ویژگی های ظاهری به دودسته تقسیم می شود:

در دسته اول فرش هایی قرار دارند که به وسیله عشایر بافته می شوند و طرح آن ها یک نقشه فکری و خلاقانه بوده یا از اشکال هندسی الهام گرفته می شود و کم تر دستخوش تغییر شده اند.

نوع دوم قالی های شیراز از سبک های منظم، منسجم و متقارن کم تر پیروی می نماید و بیشتر در این فرش ها از طرح های شاخ و برگ و گل و گیاه استفاده می شود. ماهی درهم، بته ای، گیاهی و افشان طرح و نقش هایی است که به وفور در این دسته از قالی های شیزار دیده می شوند.

(علاوه بر طرح های ذکر شده طرح های عکسی، وزیر مخصوص و تخت جمشید نیز در شهر شیراز یافت می شود. رنگ های استفاده شده در قالی های شیراز غالبا صورتی، لاکی، سرخابی، ارغوانی، قهوه ای، سفید، دوغی، طلایی، آبی، سرمه ای، سبز و زرد است.

برای فرش و قالی های این شهر که یکی از مهم ترین صنایع دستی شیراز محسوب می شود، می توانید سری به موزه های شهر شیراز بزنید و از نزدیک این آثار گران بها را دیده و لذت ببرید.

• تور شیراز
• هتل شیراز
• بلیط شیراز

گبه بافی در صنایع دستی شیراز

یکی دیگر از صنایع دستی شیراز که بسیار در سراسر ایران هوادار دارد، گبه است. گبه یک نوعی از دست بافته هایی است که عشایر فارس برای مصرف خود می بافند که جنس آن از پشم چارانتها و پرزهایی به طول حداقل یک سانتی متر و سه تا هشت پود در هر ردیف است که مهم ترین تفاوت قالی و گبه مقدار همین پرزهاست.

گبه از نظر ابعاد به سه دسته تقسم می شود:

• گبه در مقدار قالی
• گبه در مقدار قالیچه
• گبه در مقدار پتو

گبه های شیراز معمولا از تنوع بسیار بالایی برخوردار بوده و برخلاف گبه های سایر نقاط کشور دارای نقش و رنگ بسیار زیادی است. شیر طرح محبوب عشایر قشقایی است، که از لحاظ باستانی بسیار اهمیت داشته و نماد جوانمردی در بین این مردم زحمتکش است.

از دیگر طرح های استفاده شده می توان به ترنج، ستاره، لچک، نقش، خشتی، نقش حیوانات و… اشاره نمود. اگر علاقه به خرید گبه دارید، می توانید آن ها را با مقدار های 100 در 200 و 200 در 115 در بازار شیراز به عنوان سوغات این شهر برای عزیزان خود ببرید.

گلیم بافی

گلیم نوعی کف پوش گرم و نرمی است که به وسیله دار بافته و از ترکیب پشم گوسفند و بز یا نخ ابریشمی تشکیل می شود. گلیم یکی از قدیمی ترین بافته های دست بشر محسوب می شود که قدیمی ترین گلیم بافته شده در ایران به دوران اشکانیان باز می شود.

یکی از فعالیت های زنان و دختران روستایی و عشایر قشقایی بافت گلیم است که از صنایع دستی شیراز که به شدت نیز هوادار دارد نیز به شمار میرود. برای بافت گلیم از نقش های خاصی استفاده نمی شود و عمده این نقش ها در فکر بافندگان شکل گرفته و دارای یک چارچوب تعریف شده از گذشته تا به حال است که با تغیرات جزئی قابل مشاهده هستند.

یکی از ویژگی های یک گلیم خوب ثبات رنگ آن است که اگر خامه های مصرفی در آن به خوبی رنگرزی نشده باشد، پس از شست و شو رنگ خود را از دست می دهد. از این روبافندگان این گلیم ها در شهر شیراز به این موضوع اهمیت بسیار زیادی می دهند تا بتوانند یک جنس مرغوب و با کیفیت به کسانی که گلیم علاقه دارند، ارائه دهند.

گلیم های قشقایی به آسانی در تمامی بازار های شیراز یافت می شود و یکی از محبوب ترین صنایع دستی شیراز است که مورد توجه ایرانیان و مردم سراسر دنیا است . از این گلیم ها به عنوان کف پوش، کیسه، پادری، روانداز، خورجین و … استفاده می شود.

ساخت کاشی هفت رنگ در صنایع دستی شیراز

صنایع دستی شیراز و هنر مردم این منطقه در بافتنی ها خلاصه نمی شود و یکی دیگر از هنرهای مردم این منطقه ساخت کاشی های هفت رنگ است که در بناهای تاریخی و مساجد شیراز به وفور دیده می شود. نقشی که با کاشی های شکسته و رنگارنگ به وسیله استادان و معرق کاران حرفه ای بر در دیوارهای ساختمان هایی همانند مسجد نصیرالملک شیراز دیده می شود از هنر دست استادانی است که روح و خود را درون این کاشی ها دمیده اند تا در نگاه اول زیبایی های خود را به رخ هر بیننده ای بکشد.

کاشی هفت رنگ را شما می توانید در بازارهای این شهر تهیه نموده و در گوشه از نمای خانه از آن بهره ببرید و گوشه ای از هنر و تاریخ ایران را در خانه خود داشته باشید. طرح این آثار معمولا به شکل گل و بلبل، آیه های قران، اشعار شاعران بزرگ، نقش و نگار هخامنشی و … است که هر کدام زیبایی های خود را دارند.

خاتم کاری

یکی از قدیمی ترین هنر مردم ایران خاتم کاری بوده و می توان گفت که این هنر در ایران ریشه ای کهن دارد، اما این هنر در شهر شیراز به طور ویژه ای زبانزد خاص و عام است که می توان به جرات یکی از صنایع دستی شیراز را خاتم کاری دانست. قدمت این هنر به دوران صفوی باز می شود و علت خاص بودن این هنر در شیراز مراحل انجام این کار در این منطقه است که باسایر نقاط کشور فرق دارد. برترین نمونه برای مشاهده آن مسجد عقیق شیراز است که با مراجعه به آن می توانید این هنر را به خوبی درک کنید.

خاتم سازی نوعی هنر ظریف و بسیار دقیق است که سطح اشیای چوبی را به شکل مثلث های کوچک می آراید. مواد اولیه خاتم سازی چوب عاج، استخوان، برنج و طلا بوده که هرچه نقش و نگار روی آن ها ظریف تر و منظم تر باشد، ارزش این هنر بیشتر می شود.(به این نکته نیز توجه داشته باشید که مواد اولیه استفاده شده در این هنر تاثیر به سزای در کیفیت آن دارد) از مرغوب ترین خاتم ها می توان به پره وارو و سیم اشاره نمود.

این هنر نیز مانند سایر هنر های این شهر از هواداران بسیار زیادی برخوردار بوده و با استقبال بسیار خوبی از سمت مسافران داخلی و خارجی روبه رو است. این هنر زیبا معمولا روی جعبه جواهرات، جعبه آرایشی، قاب عکس و … به کار می رود که زیبایی بسیار زیادی به آن ها می بخشد.

معرق کاری در صنایع دستی شیراز

معرق در لغت به معنای وصله، تکه و رگه است. هرکاری که رگه در آن استفاده شود نوعی معرق کاری به شمار می رود. در این هنر، تکه های ریزی از سنگ، فلز، چوب، پارچه، کاشی و… با روش ها و شکل ها مختلف کنار یک دیگر قرار می گیرند.

در تعریفی دیگر، این هنر را می توان ایجاد طرح با استفاده از تکه های ریز اشیا روی صنایع دستی دانست. معرق کاری در دوران حکومت سلجوقیان اهمیت زیادی پیدا کرد، با مشاهده آثار به جا مانده از این دوران (قرن ششم) می توان به خوبی ظرافت روی اشیا را مشاهده کرد. قرن ششم را می توان اوج خلاقیت ایرانی ها در معرق کاری دانست.

اهالی ایران در آن موقع توانستند با استفاده از ریاضیات، اشکال هندسی خارق العاده ای بسازند. در دوران سلجوقیان، ایرانی ها معرق کاری را روی اشیا ریزتر و ظریف تری انحام دادند که باعث رشد هنر مشرق زمین شد. معرق کاری یکی از پرهوادارترین صنایع دستی شیراز شناخته می شود که با مراجعه به بازارهای آن می توانید این اشیا را بخرید.

نقره کاری

نقره نیز مانند طلا و مس به صورت خالص در طبیعت به جشم می خورد، اما این فلز با ارزش، بیشتر به صورت سنگ یافت می شود که باید با واکنش های شیمیایی آن را استخراج نمایند. نقره بسیار نرم است و با استفاده چکش به راحتی تغییر شکل خواهد داد. همین ویژگی این فلز باعث شده، هنرمندان صنایع دستی زیبایی با آن بسازند.

یکی دیگر از ویژگی های منحصربه فرد نقره خاصیت میکروب کشی آن است. اگر آبی درون ظرف نقره بریزید، به هیچ وجه کثیف نخواهد شد و همواره می توان آن را نوشید. آثار نقره کاری شده زیادی در تپه سیلک یافت شده. این اشیا نشان دهنده آن است که نیاکان ما توانایی پالایش و استخراج نقره را داشته اند و می توانستد با این فلز اشیای فوق العاده زیبایی بسازند.

منبت کاری

منبت کاری نیز یکی دیگر از هنرهای سنتی و اصیل ایران محسوب می شود که هواداران زیادی دارد. این هنر نوعی کنده کاری روی چوب است. هنرمند با استفاده از قلم و چکش مخصوص، اشکال مختلف را روی چوب کنده کاری می نماید. نقوش کشیده شده به وسیله منبت کار برجسته بوده، همین موضوع اصلی ترین شناسه منبت کاری محسوب می شود.

از چوب های مختلفی برای منبت کاری استفاده می شود، اما هنرمندان بیشتر ترجیح می دهند روی چوب های گردو، شمشماد و گلابی کنده کاری نمایند. منبت کار باید توجه ویژه ای به نوع چوب انتخابی داشته باشد، زیرا این عنصر اصلی ترین چیز در منبت کاری به شمار می رود. چوب باید استحکام زیادی داشته باشد. علاوه بر استحکام، چوب مورد استفاده باید یکپارچه باشید تا نقوش اجرا شده، زیباتر به جشم بیایند.

قلم زنی در صنایع دستی شیراز

این هنر نیز مانند منبت کاری با استفاده از قلم و چکش انجام می شود، البته ناگفته نماند که ابزار قلم زنی با منبت کاری فرق دارد.این هنر در فهرست هنرهای فلزکاری جای می گیرد. هنرمند باید نقش و نگارهای مختلف را روی فلزهایی مانند مس، نقره، طلا و برنج هک نمایند.

مورخان تولد این هنر را مربوط به دوران سکاها می دانند. یکی از زیباترین اشیا یافته شده، جام طلا حسنلو است. قدمت این جام به سال 1336 باز می شود و روی آن نقوش زیبایی حکاکی شده است.مجموعه جام های طلا مارلیک هم از شگفتی های قلم زنی به شمار می فرایند.

سفال گری

هنرمند در این هنر با استفاده از گل و دستگاهی مخصوص، اشیایی مانند گلدان را می سازد. برای ساختن وسایل مختلف، افراد باید از خاک رس و گل نمایند. پس از اتمام ساخت اشیا، آن ها را داخل کوره قرار می دهند تا پخته شود.

هنرمندان با استفاده از دست یا چرخ سفال می توانند گل را ورز دهند. یک سفالگر حرفه ای به وسایلی مانند حوله، پوست گوسفند یا بز، سوزن سفالگری، سم قطع نماینده، چاقوی سفالگری و مشته احتیاج دارد. چرم بز یکی از برترین اشیا برای فشرده کردن لبه گل است. چرخ سفال با سرعت زیادی درحال چرخیدن بوده و سفالگر باید با تبحر زیاد از تکه ای گل یک ظرف زیبا بسازد.

ظروف و اشیای سرامیکی

رس اصلی ترین ماده برای ساخت این ظروف به شمار می رود. یک ظرف سرامیکی متشکل از بدنه و لعاب است. نوع گل مورد استفاده در ساخت این ظروف، اهمیت زیادی دارد و باید توجه زیادی به این ماده داشت.

اگر گل با کیفیت نباشد، پس از مدتی ظرف ترک خورده و حالت اصلی خود را از دست می دهد. سازندگان گل رس را به اشکال مختلف در خواهند آورد و آن را خشک می نماید. زمانی که هیچ رطوبت در گل نبود، آن را در کوره قرار می دهند تا خشک شود. لعاب ظروف سفالی از مواد خاصی تهیه می شود. معمولا لعاب از خاک و سنگ های کائلون و کوارتز ساخته خواهد شد. تهیه لعاب احتیاج به علم و تجربه زیادی دارد، یعنی به سادگی نمی توان لعاب خوب و مرغوب ساخت.

دوخت پارچه عشایری

پارچه های عشایری انواع مختلفی دارند. دامن بلند، پیراهن یا جومه، دامن زیری، جلیقه، شال بلند، کلوته، زیرپوش و شلوار راحتی ازجمله معروفترین لباس های عشایری محسوب می شود. می توانید به بازارهای صنایع دستی شیراز رفته و در آن ها این پوشاک را بخرید.

نمد اقتصادی

همانطور که از نام این هنر تعیین است، نمد اصلی ترین وسیله مورد استفاده هنرمند محسوب می شود. نمد مال باید نمد را بسیار محکم ورز دهد. نمدمال باید زور بسیار زیادی داشته باشد تا بتواند برترین نمد را بسازد. در نمداقتصادی، بافت در کار نیست، فقط با استفاده از رطوبت و حرارت تاروپود نمد در هم گره می خورد.

• هتل زندیه شیراز
• هتل کریم خان شیراز
• هتل بزرگ شیراز
• هتل الیزه شیراز
• هتل ارگ شیراز
• هتل سنتی وکیل شیراز

برای فراوری نمد از پشم گوسفند و الیاف بلند استفاده می شود. بعضی از افراد برای کیفیت بیشتر نمد از صابون و زرده تخم مرغ استفاده می نمایند. یک نمدمال حرفه ای می تواند سفارش را در مدت بسیار کوتاهی تحویل دهد، به همین علت این شی قیمت پایینی دارد.

میناکاری در صنایع دستی شیراز

این هنر در دوران صفویه اهمت زیادی پیدا کرد و از آن موقع تا به امروز هواداران بسیاری دارد. مینا یک فلز است که لعاب می خورد و روی نقاشی، ظروف قلم زنی شده و… می نشیدند. میناکاری جلوه ای زیبا به هر شی می بخشد باعث زیباتر شدن آن می شود. اسناد تاریخی نشان گر آن است که این هنر در زمان اشکانیان و ساسانیان شکل گرفته.

بعضی معتقدند که میناکاری هنر اصیل ایرانی محسوب می شود، اما چون این هنر در کشورمان پیشرفته، آن را جزوی از آثار هنری ایران می دانند. میناکاری بیشتر در اصفهان مورد استفاده قرار می گیرد و هنرمندان زیادی در این شهر به این کارمشغول هستند.

جاجیم بافی

با وارد شدن به بازارهای سنتی و قدیمی شهر شیراز مانند بازار وکیل کیف، کفش و رومقدارایی را مشاهده خواهید کرد که به آن ها جاجیم می گویند. جاجیم بافی یکی از هنرهای اصیل کشور محسوب می شود و از گذشته تا به امروز هواداران زیادی داشته است. از جمله آثار ساخته شده با این هنر می توان به، زیرانداز، فرش، رخت خواب و… اشاره نمود.

هنوز در بعضی از شهرهای ایران، جاجیم را به عنوان هدیه به تازه عروس ها می دهند. جاجیم از پشم فراوری می شود. بعضی از جاجیم ها یک رو هستند و بعضی دیگر دو رو. نقشه هرکدام از جاجیم ها با دیگری فرق دارد و همین موضوع باعث تفاوت شکل آن ها می شود.

انتها بندی

شیراز یکی از اصلی ترین شهرهای فرهنگی کشور محسوب می شود. مکان های تاریخی زیادی در این شهر واقع شده است که افراد زیادی برای بازدید از آن ها به آن سفر می نمایند. هنرمندان زیادی در این شهر وجود دارند که اشیای هنری زیادی می سازند. ما در این مطلب اطلاعاتی کامل درباره صنایع دستی شیراز بیان کردیم. اگر تا به امروز به این شهر سفر نموده اید، نظرات خود را درباره جاذبه های گردشگری و سوغات آن با ما به اشتراک بگذارید.