سفر به گذشته با حس بویایی - وبلاگ پوشه

به گزارش وبلاگ پوشه، بو ها تجربه ما را از دنیا پیرامون شکل می دهند، ولی ما اطلاعات حسی خیلی محدودی از گذشته داریم؛ بو ها همچنین فرار و ناپایدار هستند و زود فراموش می شوند، از این رو ما کوشش می کنیم راهی برای نگهداری آن ها پیدا کنیم.

یک تیم از پژوهشگران قرار است بو هایی را از قرن های گذشته تشخیص و بازسازی نمایند

تابلو های نقاشی مثل مونالیزا هر سال میلیون ها بازدید نماینده را به موزه ها می کشاند. تصور کنید علاوه بر مشاهده شاهکار نقاشی لئوناردو داوینچی، بازدید نمایندگان بتوانند بوی فضای نقاشی در ایتالیای اوایل قرن شانزدهم را حس نمایند.

به این ترتیب بازدید از موزه خیلی جالب تر خواهد شد و این فقط یکی از موارد مورد نظر این دسته از پژوهشگران اروپایی است که قرار است در سه سال آینده مهم ترین بو های قاره اروپا، از قرن شانزدهم تا اوایل قرن بیستم را شناسایی نمایند.

پروژه ادوروپا که اتحادیه اروپا بانی آن است حدود 3،3 میلیون دلار هزینه خواهد داشت و 20 پژوهشگر در آن مشغول کار خواهند بود از جمله مورخان، عطر شناسان، شیمیدانان و مهندسان کامپیوتر. هدف این پروژه خلق دانشنامه ای از میراث بویایی است.

این پژوهش شامل بو هایی است که شاید امروز فقط در توصیفات ادبی وجود داشته باشند، اما می توان با یاری فناوری آن ها را دوباره فراوری کرد.

متخصصان امیدوارند بتوانند بو هایی را خلق نمایند که مربوط به هوای شهر های بریتانیا در دوران انقلاب صنعتی است

در این مجموعه همه چیز از عطر ماری آنتوانت تا بوی هوای کارخانه های فلز کاری دوران انقلاب صنعتی موجود خواهد بود. اینگر لیمانز، پژوهشگر هلندی تاریخ و فرهنگ که سرپرستی پروژه ادوروپا را برعهده دارد گفت: این پروژه در کوشش برای یافتن اطلاعاتی در خصوص بو های روزگار گذشته است.

بو ها تجربه ما را از دنیا پیرامون شکل می دهند، ولی ما اطلاعات حسی خیلی محدودی از گذشته داریم؛ بو ها همچنین فرار و ناپایدار هستند و زود فراموش می شوند، از این رو ما کوشش می کنیم راهی برای نگهداری آن ها پیدا کنیم.

میراث بویایی

این پروژه ماه ژانویه 2021 شروع می گردد و پژوهشگران به جستجوی منابعی از بو ها در کتاب ها، متون تاریخی، آثار هنری و مجموعه های موجود در موزه ها می پردازند، با یاری الگوریتمی که یافته ها را به هفت زبان تجزیه و تحلیل می نماید.

ویلیام تولت، مورخ بویایی از دانشگاه آنجلیا راسکین در بریتانیا که در این پروژه شرکت دارد می گوید اهمیت حس بویایی با همه گیری کوویدـ19 بیش از پیش آشکار شده است. او می گوید:حس بویایی برای زندگی روزمره ما لازم است، در همه گیری کرونا وقتی افراد بر اثر بیماری کووید ـ 19 حس بویایی خود را از دست می دهند به اهمیت این حس بیشتر پی می برند.

کاری که ما می خواهیم انجام دهیم این است که دریابیم بویایی از اساسی ترین تجربه های انسان است و کوشش کنیم تا آن را حفظ و ثبت کنیم.

خواهیم فهمید که ماری آنتوانت چه بویی داشت؟

بو های یک شهر

لیمانز شرح می دهد که راه های مختلفی برای این کار وجود دارد: کارشناسان شیمی با تجزیه ذراتی از اشیا و تحلیل و آنالیز ساختار شیمیایی آن ها به یاری روش های علمی به اطلاعاتی در خصوص بو های آن موقع دست پیدا می نمایند. روش تفسیری توصیفی هم به کارشناسان در دریافت شرایط تاریخی اماکن یاری می نماید تا دریابند در بازه زمانی معینی آن مکان چه بویی داشته است.

این پژوهشگر هلندی ادامه می دهد: این بو ها شامل بو های خاص و معین مثل اسطوخودوس (لاواندر) تا بوی هوای شهر ها می گردد. این اطلاعات مرحله نهایی پروژه ادوروپا را آسان می نماید، مرحله ای که کارشناسان عطر سازی و شیمی این بو ها و عطر های روزگار گذشته را در مجموعه ای از نمایشگاه های ویژه در موزه ها ارائه نمایند.

یکی از پژوهشگران این پروژه کارو وربیک، کارشناس هلندی مطالعات تاریخ هنر است. او در زمینه تاریخ حس های بشری تخصص دارد و در 20 سال گذشته به تجربه ها و آزمایش هایی در زمینه بویایی پرداخته است که آخرین آن در سال 2015 در موزه مشهور رایکس یا موزه ملی آمستردام بوده است.

با مشارکت دو عطر شناس، بیرگیت سایبرند و برناردو فلمینگ، وربیک توانست بو های چندین اثر هنری موزه را فراوری کند، ازجمله تابلوی نبرد واترلو اثر جان ویلم پاینمان (1824).

وربیک شرح می دهد: در خصوص تابلوی نبرد واترلو، ما ترکیبی از بوی باروت و گل ولای و بوی چرم زین و اسب ها داشتیم که افراد با استفاده از چوب های معطری که آماده نموده بودیم می توانستند این بو را حس نمایند.

کارو وربیک، عطرشناس

این کار به کلی دریافت بازدید نمایندگان را از آثار هنری تغییر داد و باعث شد که به طور همه جانبه تری قدر و ارزش آثار هنری را دریابند و برای مثال امکان تازه ای برای نابینایان ایجاد کرد. وربیک معتقد است که پروژه ادوروپا این تجربه را تقویت خواهد نمود.

او می گوید:هر روز بیشتر و بیشتر این امکان فراهم می گردد که مردم تاریخ را بو نمایند. بو های گوناگون میراث شنماینده ای برای ما به جا گذاشته است ما نمی توانیم آن ها را تصور کنیم. حالا وقت آن است که این بو ها را بازیابیم و دوباره از نو بسازیم.